Η εμπειρία μιας αποβολής είναι συνήθως τραυματική, πολύ περισσότερο εάν η αποτυχημένη εγκυμοσύνη ήταν αποτέλεσμα θεραπείας υπογονιμότητας. Τη χαρά του θετικού τεστ εγκυμοσύνης ακολουθεί η απογοήτευση και η στενοχώρια της αποβολής. Από όλες τις εγκυμοσύνες, αυτές που έχουν προκληθεί με φυσικό τρόπο κι αυτές μετά από μέθοδο υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, το 15 – 20% καταλήγουν σε αποβολή και το 75% αυτών συμβαίνουν στις πρώτες 12 εβδομάδες.
Συνήθεις αιτίες αποβολών και τρόποι πρόληψης κι αντιμετώπισης:
- Γενετικό σφάλμα: Μία βασική αιτία αποβολών είναι η διαταραχές στο αναπτυσσόμενο έμβρυο αποτέλεσμα κάποιου γενετικού σφάλματος. Μία μελέτη αναφέρει ότι μέχρι και 70% όλων των αποβολών στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης οφείλονται σε χρωμοσωματικές ανωμαλίες [1].
- Θρομβοφιλία: Η δημιουργία θρόμβων στο αίμα μπορεί να επηρεάσει την εγκυμοσύνη σε όλα τα στάδιά της προκαλώντας θρομβώσεις του πλακούντα και κατά συνέπεια θάνατο του εμβύου. Οι γυναίκες που έχουν στο ιστορικό τους μια αποβολή ή ενδομήτριο θάνατο, ή ιστορικό θρομβοφιλίας θα πρέπει να κάνουν τις κατάλληλες εξετάσεις αίματος.
- Διαταραχές στα επίπεδα των ορμονών: Οι διαταραχές στα επίπεδα των ορμονών είναι δυνατόν να προκαλέσουν αποβολή επειδή το ενδομήτριο δεν αναπτύσσεται κανονικά για να βοηθηθεί η εμφύτευση και η ανάπτυξη του γονιμοποιημένου ωαρίου. Γυναίκες με διαταραχή του θυρεοειδή και των επινεφριδίων, όπως και γυναίκες με διαβήτη αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο αποβολής εξαιτίας των ορμονικών διαταραχών. Επιπλέον, τα αυξημένα επίπεδα προλακτίνης είναι δυνατόν να εμποδίσουν την φυσιολογική ανάπτυξη του ενδομητρίου.
- Ανατομικές ανωμαλίες: Ανατομικές ανωμαλίες της μήτρας είναι δυνατόν να προκαλέσουν αποβολή, συνήθως γιατί εμποδίζουν τη σωστή εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου. Τα ινομυώματα της μήτρας είναι καλοήθεις όγκοι των τοιχωμάτων της. Τα ινομυώματα είναι δυνατόν να προκαλέσουν στειρότητα εάν φράζουν τα στόμια των σαλπίγγων ή εάν η θέση τους επηρεάζει τη φυσιολογική λειτουργία του ενδομητρίου.
- Διαταραχές του τραχήλου: Μία άλλη αιτία αποβολών, συνήθως 2ου τριμήνου, είναι η ανεπάρκεια του τραχήλου και η αδυναμία του να παραμείνει κλειστός καθώς το αναπτυσσόμενο έμβρυο πιέζει με το βάρος του το έσω τραχηλικό στόμιο.
- Λοιμώξεις: Λοιμώξεις όπως η ερυθρά, ο έρπης, τα χλαμύδια, το ureaplasma, cytomegalovirus είναι δυνατόν να επηρεάσουν σε μερικές περιπτώσεις την ανάπτυξη του εμβρύου και να οδηγήσουν στην αποβολή.
- Περιβαλλοντολογικοί παράγοντες: Οι τοξίνες που μεταδίδονται με τον αέρα είναι επίσης δυνατόν να προκαλέσουν βλάβη στο έμβρυο ή αποβολή, ιδιαίτερα αν η έκθεση σε αυτές είναι συχνή μετά την 20η εβδομάδα της εγκυμοσύνης. Μελέτες έδειξαν ότι η χρήση μαριχουάνας, καπνού, καφεΐνης και αλκοόλ, μπορούν επίσης να επηρεάσουν την ανάπτυξη του εμβρύου και να οδηγήσουν στην αποβολή. Καλό είναι λοιπόν οι γυναίκες να τα περιορίζουν ή να τα αποφεύγουν τελείως στη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
- Ανοσολογικοί παράγοντες: Μία κατηγορία ανοσολογικού παράγοντα που μπορεί να προκαλέσει αποβολή είναι τα αντιφωσφωλιπιδικά αντισώματα (ΑPA). Εξετάσεις αίματος μπορούν να ανιχνεύσουν τη παρουσία αυτών των αντισωμάτων. Αντιπηκτικά φάρμακα όπως η ηπαρίνη, ή η ασπιρίνη μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αραίωση της πηκτικότητας του αίματος. Μία άλλη κατηγορία ανοσολογικού παράγοντα που γίνεται αιτία αποβολών αφορά τα αντιπατρικά αντισώματα. Μετά τον έλεγχο, η ανοσοθεραπεία με πατρικά λεμφοκύτταρα πιστεύεται ότι βοηθάει σημαντικά.
Συμπτώματα αποβολής
Mερικές γυναίκες έχουν κάποια συμπτώματα πριν να συμβεί η αποβολή, άλλες πάλι όχι. Μερικά από τα συμπτώματα είναι: μικρή κολπική αιμόρροια, συνήθως σκούρου καφέ χρώματος που αλλάζει σε ροζέ ή κόκκινο, ελάττωση της ευαισθησία ή του μεγέθους του στήθους, απουσία κινήσεων του εμβρύου ή των καρδιακών παλμών του. Πόνοι και έντονη κολπική αιμόρροια είναι δείγματα ότι η αποβολή βρίσκεται σε εξέλιξη. Είναι απαραίτητη η ενημέρωση του ιατρού για την ποσότητα του αίματος. Εάν αποβληθεί ιστός, καλό είναι να κρατηθεί ώστε να γίνει εργαστηριακή εκτίμησή του, που ενδεχομένως αποκαλύψει και την αιτία της αποβολής.
1: Fritz B, Hallermann C, Olert J, Fuchs B, Bruns M, Aslan M, Schmidt S, Coerdt W, Müntefering H, Rehder H. 2001. Cytogenetic analyses of culture failures by comparative genomic hybridisation (CGH)-Re-evaluation of chromosome aberration rates in early spontaneous abortions. Eur J Hum Genet. 9(7): 539-547.